Kategoria: Okres zaborów

Przed Powstaniem Styczniowym Żytomierz był jednym z najważniejszych ośrodków polskiej konspiracji niepodległościowej. Miasto to pod względem patriotycznego buntu, było porównywalne z Warszawą. Z ruchem niepodległościowym w Żytomierzu związane są takie miejsca jak franciszkański kościół św. Jana z Dukli, który w okresie przedpowstańczym był ważnym ośrodkiem religijnym i patriotycznym. Na głównym placu miasta w 1861 r. znajdował się krzyż upamiętniający krwawe stłumienie pokojowej demonstracji w Warszawie przez wojska carskie.